dinsdag 18 december 2012

Janoekovitsj zegt bezoek aan Moskou alsnog af

Het bezoek van president Viktor Janoekovitsj aan zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin op dinsdag is op het laatste moment afgezegd. Officieel omdat er documenten getekend zouden worden die nog niet klaar zijn, maar waarnemers leiden uit het achterwege blijven van een nieuwe datum voor een ontmoeting tussen beide presidenten af dat de bereidheid ontbreekt om tot compromissen te komen. Janoekovitsj was overigens degene die afzegde.

Janoekovitsj wilde naar Moskou om daar te praten over een lagere gasprijs en - op voorwaarden - aansluiting bij de Russische douane-unie. Rusland wil de gasprijs wel verlagen, maar eist daarvoor in ruil dat er een consortium komt voor de exploitatie van het Oekraïense gastransportsysteem richting Europa. Gazprom en de Duitse partner RWE van het door de Russische staat gedomineerde Gazprom zouden daarin moeten deelnemen, samen met Naftogaz. In zo'n constructie krijgt het Oekraïense energiebedrijf echter een minderheidspositie.

Aan de Russische douane-unie kleven ook nogal wat haken en ogen. Toetreding betekent verwijdering van Europa, waarmee inmiddels een vrijhandelsverdrag is opgesteld dat alleen nog maar de nodige handtekeningen ontbeert. Na vruchteloze pogingen tot een 3+1 constructie te komen - met Rusland, Wit-Rusland en Kazachstan als de 3 en Oekraïne als de 1 - bleek premier Mikola Azarov afgelopen week bereid opnieuw aansluiting bij de douane-unie te zoeken, op onderdelen dan.

Het is onduidelijk in hoeverre dit verschilt van de eerder voorgestelde 3+1 constructie. Wel wist Azarov de Communistische Partij over te halen zijn herbenoeming tot premier te steunen in het parlement.

Volgens directeur Sergei Tolstov van het Instituut voor Politieke Analyse en Internationaal Onderzoek lijkt het er op dat Janoekovitsj niet bereid is tot concessies aan Moskou. "Anders was hij zeker gegaan. Een akkoord kan alleen tot stand komen als dit gunstig uitpakt voor Rusland en voor Gazprom, maar dan moet Janoekovitsj wel bereid zijn om zijn handtekening er onder te zetten."

Tolstov ziet ook nog een andere mogelijke aanleiding voor het afzeggen van het gesprek. ''Ik weet niet precies hoe goed hun verstandhouding is, maar het zou ook best kunnen dat zowel Janoekovitsj als Poetin willen afwachten wat het IMF over enkele weken te melden heeft."

Het Internationaal Monetair Fonds heeft nog een lening van 15 miljard Amerikaanse dollar op de plank liggen, maar verstrekt die pas als Oekraïne bereid is onder meer de 50 procent subsidie op de aardgasrekening van alle huishoudens te schrappen. Tegelijkertijd moet Oekraïne komend jaar een lening van 6 miljard dollar aan datzelfde IMF terugbetalen. De nieuwe miljardenlening kan Oekraïne weer een tijd uit de zorgen helpen, een weigering speelt Rusland in de kaart.

Bronnen: Kyiv Post, Ukrinform, Interfax

Geen opmerkingen: